HEERENVEEN - De gemeente Heerenveen heeft een sluitende begroting voor 2024. De daaropvolgende drie begrotingsjaren laten een negatief saldo zien. De financiële positie van de gemeente is vanaf 2025 niet rooskleurig. Hedwich Rinkes, wethouder Financiën: "Komend jaar schrijven we nog zwarte cijfers, daarna niet. Dit komt doordat geld lenen voor grote projecten meer kost vanwege de gestegen rente, maar ook omdat door de inflatie de prijs voor arbeid en materialen veel hoger wordt. Ook krijgen we voor de vele taken die we doen structureel minder geld van het Rijk. Deze optelsom maakt dat we de komende tijd minder te besteden hebben. We moeten onze uitgaven aanpassen aan de inkomsten om het financiële perspectief weer gezond te laten zijn. Net als thuis kunnen we niet meer uitgeven dan wat er in onze huishoudportemonnee zit. Dat betekent dat we naast de eerder aangekondigde bezuinigingen maatregelen gaan ontwikkelen die voor een structurele verbetering moeten zorgen."

Gemeentefinanciën onder druk door inflatie, rente en onzekerheid

Internationale en economische ontwikkelingen gaan ook aan Heerenveen niet voorbij. De oorlog in Oekraïne, hoge energieprijzen en oplopende inflatie zorgen voor onzekerheid en leiden tot minder koopkracht en meer armoede onder inwoners. Dit heeft ook zijn weerslag op ondernemers. De gemeente heeft hier oog voor en ziet tegelijk dat ook de gemeentelijke financiën erdoor worden geraakt. De inflatie wordt maar deels door het Rijk gecompenseerd. Sinds het meerjarenperspectief in juli is goedgekeurd door de raad, is de situatie voor de jaren ná 2024 verder verslechterd.

Deze zogenaamde 'ravijnjaren', waarbij de effecten van de onzekerheid van de bijdragen van het rijk aan de inkomstenkant een gat in de begroting laten zien, waren al bekend. De verder stijgende rente op de kapitaalmarkt en oplopende inflatie zorgen voor de verslechterde situatie. Het helpt niet dat het kabinet nu demissionair is en de formatie mogelijk lang kan duren. Dit brengt financiële onzekerheid voor Heerenveen en de andere gemeenten in Nederland.

Werken aan duurzaam herstel gemeentelijke financiën

Eerder dit jaar heeft de gemeente al een besluit genomen over maatregelen die een structureel begrotingstekort moeten voorkomen. Het gaat onder meer om maatregelen die de oplopende kosten van de Wmo naar beneden moeten brengen en de kosten van leges kostendekkend maken. Ook wil de gemeente bij de uitvoeringskosten van Rijkstaken binnen het budget blijven dat het Rijk daarvoor beschikbaar stelt.  Om het oplopende begrotingstekort vanaf 2025 te keren stelt het college de raad voor om, naast de eerder aangekondigde ombuigingen en bezuinigingen, maatregelen te nemen die voor structurele verbetering zorgen. Zo wordt er onder meer een vergelijkend onderzoek gedaan naar de uitgaven in relatie tot de inkomsten van het Rijk en in relatie tot wat andere gemeenten waaraan uitgeven. Ook wordt er gekeken waar en hoe we een beroep kunnen doen op de 'Specifieke Uitkeringen' (SPUK) van het Rijk. Hedwich Rinkes: "Als we deze gelden kunnen inzetten, spelen we geld in de begroting vrij, dat ingezet kan worden om de tekorten te dempen. Hiermee willen we onze financiën weer in evenwicht brengen en kunnen we doen wat voor onze inwoners en ondernemers nodig is. Zij verdienen een leefomgeving waar het fijn en betaalbaar wonen, leven en werken is. Oók in de toekomst."

De gemeenteraad neemt een besluit over de begroting in de raadsvergadering van 9 november.