HEERENVEEN - Violist en componist Tim Kliphuis maakt zich al langer zorgen over klimaatverandering. Hij besloot het niet bij zorgen maken te laten, maar zich in te gaan zetten voor het klimaat met het enige wapen dat hij kent: zijn viool. Het resultaat is Kosmos, een vijfdelig muziekstuk, waarin gesprekken met vijf Nederlandse topwetenschappers vertaald zijn voor een orkest. De première van Kosmos is op 1 juni tijdens het Friese Oranjewoud Festival. Klimaatcomponist Kliphuis trekt daarna met Young Professionals van het Nationaal Jeugdorkest en de wetenschappers door het land, om zoveel mogelijk mensen te bereiken, raken en inspireren tot actie. Ook natuurkundige en onderwijsminister Robbert Dijkgraaf werkte mee. De NTR heeft over Kosmos een vijfdelige podcast gemaakt: 'Componeren of verzuipen'.

Kliphuis ging op pad met een aantal topwetenschapper en voerde bijzondere gesprekken over hun visie op het klimaat. Ieder gesprek en iedere ervaring inspireerde Kliphuis tot een nieuw stukje Kosmos: "Ik ervaar deze tijd als het beslissende moment voor het leven op onze planeet. Daarin heeft ieder zijn eigen verantwoordelijkheid en voor mij is dan de vraag: hoe kun je met muziek de wereld veranderen? De gesprekken met wetenschappers hebben mij geholpen in mijn begrip van de wereld, mijn bewondering voor het leven en mijn hoop voor de toekomst."

Zo ving Kliphuis samen met zeebioloog Katja Peijnenburg plankton op een onderzoeksschip bij Texel; zag met sterrenkundige Amina Helmy muziek in verre sterren bij de nieuwe telescoop in Lauwersoog; hoorde van ethisch filosoof Ingrid Robeyns over het belang van collectieve actie als de politiek die niet kan nemen. Hij dook met aardwetenschapper Appy Sluijs in miljoenen jaren klimaatgeschiedenis en sprak met natuurkundige Robbert Dijkgraaf over de verantwoordelijkheid van kunstenaars om vooruit te lopen op de wetenschap.

Kosmos is de komende maanden live te beluisteren op een aantal plekken in het lang, te beginnen in Oranjewoud waar de première is. Kliphuis: "Muziek is de enige manier waarop ik iets kan betekenen. Bij het maken van Kosmos heb ik steeds voor ogen gehouden dat ik een laagdrempelig stuk wilde schrijven, dat raakt en inspireert. We moeten in actie komen voor het klimaat, op een positieve manier, en dat doe ik samen met een fantastische groep jonge musici. Met een ensemble van 18 jonge musici, alumni van het Nationaal Jeugd Orkest, toeren we de komende maanden door Nederland. Ook voeren we Kosmos op in een kleinere formatie, als trio. Steeds reist ook een wetenschapper met ons mee, juist met die interactie tussen muziek en wetenschap maken we een verschil."

De Leidse bioloog en oceanograaf Katja Peijnenburg is bij de première en vertelt haar verhaal tussen de delen van Kosmos door, tegen de achtergrond van het prachtige Parklandgoed Oranjewoud.

Podcast

De vijfdelige podcast-serie Componeren of Verzuipen van de NTR is vanaf 20 mei op NPO Luister. In de serie zijn de gesprekken met de wetenschappers te horen, en delen van Kosmos.

Wekelijks verschijnen de afleveringen op de andere podcastplatformen, bijvoorbeeld bij Spotify en Apple.

Meer informatie en de speellijst is te vinden op www.kosmosmusic.nl www.oranjewoudfestival.nl